dsc06209 dsc07622 dsc09742 opako_2626
 Początek Polskiego Czerwonego Krzyża

Idee czerwonokrzyskie splatały się z dążeniami społeczeństwa polskiego do odzyskania niepodległości. Mimo sprzeciwu władz w poszczególnych zaborach na terytorium Polski powstawały i działały pod różnymi nazwami organizacje humanitarne.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, z inicjatywy Stowarzyszenia Samarytanin Polski zwołano 18 stycznia 1919 naradę wszystkich istniejących na ziemiach polskich organizacji kierujących się w działaniu czerwonokrzyskimi ideałami. Organizacje te podczas narady odbywającej się pod patronatem Heleny Paderewskiej utworzyły Polskie Towarzystwo Czerwonego Krzyża. Wyłoniły 30-osobowy Tymczasowy Komitet, zlecając jego przedstawicielom, w konsultacji z innymi organizacjami, opracowanie projektu statutu i prowadzenie prac organizacyjnych.

Po zatwierdzeniu przez rząd statutu Polskiego Towarzystwa Czerwonego Krzyża na zebraniu konstytucyjnym 27 kwietnia 1919 wybrano Zarząd Główny. Prezesem został Paweł Sapieha, a po jego rezygnacji Helena Paderewska. Międzynarodowy Komitet Czerwonego Krzyża 24 lipca 1919r.
zarejestrował i uznał Polskie Towarzystwo Czerwonego Krzyża za jedyną organizację czerwonokrzyską działającą na całym terytorium państwa polskiego.


PCK w okresie międzywojennym

Działania Polskiego Towarzystwa Czerwonego Krzyża były dostosowane do potrzeb społeczeństwa. Udzielano pomocy poszkodowanym w wyniku wojny, organizowano i prowadzono szereg zakładów lecznictwa. Poszukiwano również zaginionych, realizowano zadania sanitarne, szkolono pielęgniarki, ratowników, doszkalano nauczycieli i od 1921 roku tworzono młodzieżowe koła PCK.

W 1927 roku Polskie Towarzystwo Czerwonego Krzyża zmieniło nazwę na Polski Czerwony Krzyż a prezydent Rzeczypospolitej wydał rozporządzenie z mocą ustawy nadające PCK uprawnienia stowarzyszenia wyższej użyteczności i przyjął patronat nad PCK. Ustalono, że w razie wojny PCK będzie podporządkowany ministrowi spraw wojskowych.

PCK rozszerzał swoją działalność programową i organizacyjną, w tym zwłaszcza szkolenia sanitarne, zakładanie drużyn ratowniczych, gromadzenie sprzętu itp. W 1935 roku powołano w Łodzi Centralną Stację Wypadkową z ośrodkiem przetaczania krwi, a w rok później przy szpitalu PCK w Warszawie utworzono pierwszy Instytut Przetaczania i Konserwacji Krwi.

W 1939 roku PCK liczył ok. 850.000 członków, w tym ok. 50 % stanowiła młodzież. Dysponował także znaczną rzeszą przeszkolonych pielęgniarek i ratowników, poważnym majątkiem, zapasami materiałów sanitarnych, sprzętem technicznym, prowadził 1300 placówek ochrony zdrowia i opieki społecznej.

Czasy wojny i okupacji

Od początku II wojny światowej PCK oddał do dyspozycji wojska szpitale, punkty sanitarne, sprzęt, personel lekarski i pielęgniarki oraz dziesiątki tysięcy ochotników. Uruchomił także dodatkowo ok. 180 szpitali, wiele punktów sanitarnych, domów noclegowych. Przejawiał szczególną aktywność w niesieniu pomocy rannym żołnierzom i cywilom oraz uciekinierom.

4.09.1939 przekształcono sekcję informacyjną ZG PCK w Biuro Informacyjne i zgodnie z konwencją genewską skoordynowano jego działalność z Międzynarodowym Komitetem Czerwonego Krzyża, co dało podstawę do gromadzenia materiałów o ludziach i stratach wojennych.

W październiku 1939 MKCK apelem wezwał wszystkie stowarzyszenia Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca w innych państwach do udzielania pomocy jeńcom wojennym i cywilom w okupowanych krajach. W listopadzie za zgodą ministra spraw wojskowych i aprobatą MKCK powołano na emigracji drugi Zarząd Główny PCK z siedzibą w Paryżu, a następnie przeniesiono go do Londynu. Zarząd ten tworzył delegatury PCK w wielu wolnych krajach europejskich i pozaeuropejskich, które obejmowały działalnością wszystkie ośrodki polonijne, niosące wielostronną pomoc potrzebującym. W lipcu 1940 ukazało się rozporządzenie generalnego gubernatora Niemiec rozwiązujące na terenie Guberni wszystkie stowarzyszenia i organizacje w Polsce. Ze względu na konwencje genewskie nie objęło ono PCK, chociaż dotkliwie ograniczyło jego działalność,
między innymi nakazując rozwiązanie struktur terenowych i ustalając pełnomocników i komisarzy do nadzorowania pracy i korespondencji PCK. Wobec zdecydowanego sprzeciwu ZG PCK i zapowiedzi odwołania się do MKCK i Ligi Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca, władze niemieckie odwołały wydane rozporządzenie, a PCK jako jedyna organizacja w okupowanej Polsce funkcjonował z nazwą Polski Czerwony Krzyż, mimo wielu szykan i utrudnień.

PCK nie miał natomiast możliwości nawiązywania kontaktów z Polakami, którzy znaleźli się na terenie ZSRR, ponieważ rząd tego kraju nie był wówczas sygnatariuszem konwencji genewskich. Stąd trudności zarówno działań jak i uzyskiwania informacji o aresztowaniach i Polakach wywożonych na terytorium ZSRR, w tym do obozów w Kozielsku, Ostaszkowie, Starobielsku i innych miejsc odosobnienia.
Rola PCK w skomplikowanej i dramatycznej sprawie katyńskiej została opisana we wspomnieniach ówczesnego prezesa PCK Wacława Lacherta oraz poufnym raporcie sekretarza generalnego Kazimierza Skarżyńskiego. PCK zdystansował się wówczas od zabiegów okupanta i hałaśliwej jego propagandy. Delegował natomiast do Katynia komisję techniczną w ramach Biura Informacji. Komisja PCK dokonywała ekshumacji i identyfikacji pomordowanych, potwierdzając w dokumentach masowy mord oficerów polskich i innych osób internowanych. W oparciu o te dokumenty PCK wydawał zaświadczenia rodzinom pomordowanych.

PCK wbrew ograniczeniom ze strony okupanta odegrał ogromną rolę w powstaniu warszawskim. Na szeroką skalę pomagał rannym żołnierzom oddziałów powstańczych. Zarówno w prowadzonych szpitalach, punktach sanitarnych, jak też we wszystkich innych sytuacjach spieszył z pomocą ludności cywilnej. Podejmował także próby kontaktów z zesłanymi do obozów koncentracyjnych. Różnorodne działania wywoływały duże represje okupanta wobec działaczy PCK. Wielu z nich skazano na śmierć, wysłano do obozów koncentracyjnych. W drugim dniu powstania Niemcy celowo spalili siedzibę PCK wraz z aktami i dokumentami zarówno katyńskimi jak i innymi stanowiącymi bezcenną wartość dla ludzi i historii. Represje nie zastraszyły jednak działaczy i nie przerwały w całym okresie II wojny światowej wykonywania czerwonokrzyskiej misji i konkretnych zadań.

PCK po II wojnie światowej

Wraz w wyzwoleniem terenów polskich przez armię radziecką i wojsko polskie powstała sieć placówek PCK, a ZG PCK ustalił z władzami państwa zasady działania stowarzyszenia i współpracy. 16.05.45 MKCK uznał Zarząd Główny z siedzibą w Warszawie jako jedyną władzę PCK na terenie Polski.

Za pośrednictwem PCK dziesiątki tysięcy rodzin odnajdywało swoich bliskich, otrzymywało dokumenty, korzystało z rozdawanej odzieży, posiłków, paczek żywnościowych. PCK prowadził szpitale, punkty sanitarne, leczył chorych, wykonywał dezynfekcje. Zorganizował pogotowie ratunkowe, uruchomił wiele stacji krwiodawstwa.

Od 1948 roku zmieniła się sytuacja i życie w powojennym kraju. Państwo zaczęło przejmować od PCK zakłady lecznicze i opiekuńcze.

W 1951 roku odbył się Krajowy Zjazd PCK, który uchwalił nowy statut, przyjął program dostosowany do warunków pokoju i ówczesnych potrzeb i możliwości działania.

Po przejęciu przez państwo stacji i punktów krwiodawstwa PCK od 1958 roku prowadzi planową i systematyczną działalność w promowaniu honorowego krwiodawstwa.

Od 1962 roku, dzięki zaangażowaniu działaczy i pracowników PCK oraz wydatnej pomocy finansowej i organizacyjnej państwa, tworzono punkty opieki nad chorymi w domu. Z dużym rozmachem szkolono siostry pogotowia PCK, rozwijano szkolne i zakładowe koła PCK, propagowano honorowe krwiodawstwo, organizowano szereg akcji promujących zdrowie i realizowano różne zadania uzasadnione potrzebami społecznymi.

16 listopada 1964 roku Sejm uchwalił ustawę o PCK. Określono w niej podstawowe zasady prawne funkcjonowania PCK oraz niektóre obowiązki organów państwa wobec stowarzyszenia. Zlecono Polskiemu Czerwonemu Krzyżowi prowadzenie Biura Informacji i Poszukiwań jako realizatorowi obowiązku państwa wynikającego z konwencji genewskich.

Przez wszystkie lata PCK realizował wiele zadań zgodnych z potrzebami społecznymi i możliwościami ówczesnej sytuacji. Korzystał przy tym z pomocy państwa i zakładów pracy w niektórych dziedzinach, takich jak opieka nad chorymi w domu, krwiodawstwo, szkolenie sanitarne, promocja zdrowia, praca z młodzieżą itd.

Wyjątkowym wydarzeniem w społeczeństwie i w PCK był okres stanu wojennego w Polsce. Po jego ogłoszeniu PCK podjął niezwłocznie działalność pomocową. Władze państwa w kilka dni po ogłoszeniu stanu wojennego zgodziły się na wizyty przedstawicieli PCK w ośrodkach internowania i udzielania pomocy internowanym i ich rodzinom. Było to np. ułatwienie korespondencji z rodzinami, dostarczanie środków czystości , odzieży itp.

W styczniu 1982 roku w siedzibie ZG PCK rozpoczęła działalność delegatura MKCK i Ligi Stowarzyszeń CK i CP. Działacze i pracownicy ZG PCK oraz przedstawiciele MKCK odbyli 79 wizyt w ośrodkach internowanych, a przedstawiciele zarządów okręgowych PCK 170 wizytacji ośrodków internowania na swoim terenie. Przyjęto ponad 4 tysiące różnych próśb i postulatów internowanych, w tym ok. 600 wniosków o zwolnienie. Wiele z tych próśb załatwiono bądź skierowano do rozpatrzenia kompetentnym władzom.

W Genewie powołano w tym czasie grupę operacyjną zajmującą się z ramienia Ligi Stowarzyszeń i MKCK pomocą dla Polski. Po apelu wystosowanym do stowarzyszeń w innych krajach, do Polski napływały transporty z darami odzieży, lekarstw, żywności, sprzętu medycznego, środków czystości, które docierały do ludności, szpitali, domów dziecka, szkół, internatów itp. Wartość tych darów, z których większość przekazano za pośrednictwem PCK, ocenia się na dziesiątki milionów dolarów, a korzystających z pomocy na ponad półtora miliona osób.

Przedstawiciele MKCK i Ligi współorganizujący i nadzorujący tę działalność w specjalnym raporcie bardzo wysoko ocenili pracę PCK w okresie stanu wojennego.

PCK w nowej sytuacji społeczno - ustrojowej

Wraz ze zmianami ekonomicznymi i społecznymi pojawiły się nowe problemy i uwarunkowania dotyczące pracy PCK. Zmienił się system finansowania działalności opiekuńczej w kraju. PCK zatrudniał ok. 24 tysięcy sióstr PCK do opieki nad chorymi w domu. Prowadził szereg placówek i punktów opieki. Zmiana tego systemu została wymuszona ustawą o opiece społecznej. Spowodowała ona duże trudności w funkcjonowaniu całego stowarzyszenia. Siostry PCK utraciły pracę a ich podopieczni troskliwą pomoc i kwalifikowana opiekę. Pojawiło się wiele nowych problemów wymagających innych rozwiązań i dodatkowych działań. Stowarzyszenie jest zaangażowane w dożywianie ok. 1200 uczniów dziennie. Mimo zmienionych zasad świadczy usługi opiekuńcze dla 13.000 tysięcy chorych w domu. PCK prowadzi też 12 ośrodków opiekuńczych, 6 noclegowni, kilkanaście świetlic dla dzieci. Organizuje co roku kolonie, obozy dla ok. 10.000 dzieci, rekrutujących się z rodzin najuboższych.

Rozszerzyła się znacznie sfera ubóstwa społecznego, w tym bezrobocie i bezdomność. Wzrosła ilość niedożywionych dzieci w rodzinach, szkołach i placówkach oświatowych. PCK usiłuje sprostać oczekiwaniom społecznym W nowych formach uczestniczy w pomocy potrzebującym pod hasłem "Pomagamy potrzebującym, bądź z nami". Odwołuje się do ofiarności społecznej, organizuje akcje "Pomocna dłoń" , poszukuje sponsorów do wielu charytatywnych działań. Ważną i oryginalną rolę w pozyskiwaniu środków finansowych i rzeczowych na pomoc potrzebującym spełnia (utworzona w nawiązaniu do przedwojennej tradycji) działająca od 1995 roku Rada Pań PCK. Ogniwa PCK na różnych szczeblach organizacyjnych poświęcają dużo czasu i energii w zdobywaniu środków finansowych na realizację zadań. Niektóre zadania w dziedzinie opieki,
krwiodawstwa, szkolenia są realizowane na zasadzie zadań zleconych przez organy państwowe bądź samorządowe.

Szeroką działalność prowadzi PCK nadal w dziedzinie honorowego krwiodawstwa. Około 500.000 osób bezpłatnie oddaje co roku ponad 400000 litrów krwi dla potrzeb lecznictwa. Działania te są wkładem PCK w realizację ustawy o publicznej służbie krwi uchwalonej w 1997 roku.

PCK prowadzi znaczące działania w propagowaniu zdrowego stylu życia. Szkoli młodzież i dorosłych w udzielaniu pierwszej pomocy. W stowarzyszeniu działają też grupy ratownictwa specjalnego śpieszące z pomocą podczas klęsk żywiołowych i katastrof. Utrzymywane są magazyny interwencyjne, z których jednorazowo można udzielić pomocy dla ok. 17.000 osób. W latach 1997 i 1998 PCK przekazał powodzianom dary rzeczowe i środki finansowe uzyskane od społeczeństwa polskiego i stowarzyszeń zagranicznych o wartości ponad 16 milionów zł.

Na mocy ustawy o PCK i konwencji genewskich ZG PCK z pomocą państwa prowadzi Biuro Informacji i Poszukiwań Zajmuje się ono ustaleniami losów ludzi poszkodowanych podczas wojen i konfliktów zbrojnych, uczestnictwem w ekshumacjach, wydawaniem im lub ich rodzinom stosownych dokumentów. W ZG PCK od kilkunastu lat przy poparciu i pomocy MKCK działa Ośrodek Upowszechniania Międzynarodowego Prawa Humanitarnego. Skupia on na zasadach społecznych grono pracowników, ekspertów w dziedzinie prawa międzynarodowego. Ośrodek współpracuje z MKCK i odpowiednimi resortami, realizując programy upowszechniania międzynarodowego prawa humanitarnego wśród ludności cywilnej, zwłaszcza młodzieży. Wspólnie z MKCK organizuje co roku seminarium zwane "Warszawską Szkołą Letnią MPH" przeznaczone dla młodych prawników i przedstawicieli stowarzyszeń krajowych z krajów Europy i Ameryki Płn.

PCK uczestniczy także w akcjach humanitarnych Międzynarodowego Ruchu Czerwonego Krzyża. Wysyła transporty z darami dla ludności w krajach dotkniętych konfliktami zbrojnymi bądź klęskami żywiołowymi i katastrofami.

Podstawą prawną działania PCK nadal jest ustawa o Polskim Czerwonym Krzyżu z 16 listopada 1964 roku i statut zatwierdzony rozporządzeniem Rady Ministrów z 2.04.1996. Zgodnie ze statutem najwyższym organem uchwałodawczym stowarzyszenia jest Krajowa Rada Reprezentantów PCK a wykonawczym Zarząd Główny PCK i jego Prezydium. Organem kontrolnym Główna Komisja Rewizyjna. Ponadto działa Kapituła Honorowej Odznaki PCK i Sąd Organizacyjny PCK. W okręgach i rejonach również są rady reprezentantów i zarządy.

Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi są koła PCK, Kluby Honorowych Dawców Krwi PCK, grupy Społecznych Instruktorów Młodzieżowych PCK i inne zespoły.

PCK liczy około 600.000 członków zrzeszonych w 11.000 jednostkach podstawowych, w tym ponad 50 % stanowi młodzież. Przy zarządach działa również wielu wolontariuszy i sympatyków stowarzyszenia widocznych zwłaszcza podczas akcji nadzwyczajnych, takich jak np. pomoc powodzianom.

W grudniu 2001 zakończyła się realizacja uchwały Krajowej Rady Reprezentantów PCK z dnia 16.01.1999 w sprawie przystosowania zmiana strukturalnych PCK do nowego podziału administracyjnego w kraju. Rezultatem tego jest utworzenie, w miejsce dotychczasowych 49, nowych 16 okręgów PCK, obszarowo odpowiadających nowym województwom. Zmiany te uzasadnione są dążeniami działaczy i pracowników PCK do bardziej samodzielnej pracy i skuteczniejszego wspomagania organów państwowych i samorządowych w udzielaniu pomocy ludziom potrzebującym. Powinny też sprzyjać dalszemu rozwojowi stowarzyszenia zgodnie z jego czerwonokrzyską misją i potrzebami współczesności.

źródło - www.pck.org.pl

Szukaj

Terminy poboru krwi...

...w ambulansie RCKiK na parkingu hipermarketu AUCHAN we Włocławku przy ul. Cmentarnej 10, w każdą pierwszą sobotę miesiąca,
w dniach:

3 lutego
2 marca
6 kwietnia
4 maja
1 czerwca
6 lipca
3 sierpnia
7 września
5 października
2 listopada
7 grudnia

Serdecznie zapraszamy
do oddawania krwi
w Ambulansie
godzina poboru
10:00-15:00